نوشتهها
معرفی واحدهای مورد استفاده در روشنایی و نورپردازی
/0 دیدگاه /در مقالات تخصصی/توسط علی توانائی جبارزادهمعرفی واحدهای مورد استفاده در مهندسی روشنایی و نورپردازی:
در این مبحث و مباحث زیر گروه ، به معرفی و مقایسه واحد های روشنایی در سیستم بین المللی SI می پردازیم.ان شاء الله اگر مجالی باشد ، در آینده ای نزدیک مقالاتی نیز در حوزه واحدهای غیرمعمول نورپردازی و روشنایی همچون واحدهای ایمپریال نیز منتشر خواهیم کرد.
اهمیت واحدهای روشنایی در چیست؟
احتمالا اولین سوالی که در ذهن ایجاد می شود ، اهمیت واحد های روشنایی است.همانطور که می دانید ، برای هر کمیت فیزیکی ، مقداری به عنوان واحد در نظر گرفته می شود ، تا به واسطه آن بتوان به تحلیل بهتر آن کمیت پرداخت.نور نیز از این قائده مستثنی نیست.ما برای اندازه گیری ،مقایسه و تحلیل روشنایی یک محیط ، یا انجام فعالیت های مهندسی روشنایی و طراحی نورپردازی در یک محیط ، نیازمند این واحد ها هستیم.ما نیاز داریم برای بررسی سطح روشنایی یک محیط ، یا اندازه گیری بازده یک منبع نوری ،از واحدهایی استفاده کنیم ، که متناسب با این خواسته ها نیاز ما را برآورده نمایند.
واحدهای SI چه واحد هایی هستند؟
در سطح دنیا ، متناسب با ملیت ، اقوام و سلایق مختلف ، واحدهای مختلفی برای روشنایی و نورپردازی وجود دارند ، به عنوان مثال در ایران برای طول از واحد گز و در انگلستان از واحد فوت استفاده می شود.از همین رو در سراسر دنیا ، واحدهایی بین المللی به نام SI ایجاد شده اند ، که بر پایه متر ، کیلوگرم و ثانیه بنا شده اند. واحدهای روشنایی نورپردازی و روشنایی در این معیار شامل لومن ، لوکس ، کاندلا(شمع) و یک سری واحدهای مرتبط با این ها می شوند.
معرفی واحدهای مورد استفاده در روشنایی و نورپردازی(کندلا)
/0 دیدگاه /در مقالات تخصصی/توسط علی توانائی جبارزادهمعرفی واحدهای مورد استفاده در مهندسی روشنایی و نورپردازی(کندلا):
همانطور که در مبحث قبل در مورد واحدهای روشنایی در مبنای SI گفته بودیم،یکی از واحد های روشنایی در این مبنا ، واحد کندلا است.کندلا یا شمع ، به صورت قراردادی ، مقدار نوری است که از یک شمع با ماده اسپرماستی با وزن یک ششم پوند است.البته در سالهای بعد معیارهای دقیق تری برای این واحد مشخص گردید ، همچون “مقدار نور ساطع شده در حالت عمود از جسم سیاهی به مساحت یک ششصد هزارم متر مربع در دمای انجماد پلاتینیوم تحت فشار 101325 نیوتن بر متر مربع”.
کندلا ، بیان کننده میزان شدت نور:
یکی از مسائل مهم در مهندسی روشنایی بررسی شدت روشنایی یک منبع نور است.در نهایت برای یک بیننده مقدار شدت روشنایی بسیار مهم تر است تا مقدار نور تولید شده از منبع.مثلا شخصی که در حال مطالعه کتاب است ، مهم ترین تاثیر روشنایی برای او ، شدت نور بر روی صفحات کتاب و در نتیجه وضوح خطوط و نوشتار کتاب است.لذا تعریف واحدهایی برای شدت نور اجتناب ناپذیر به نظر می رسند.
باید بگوییم که در حالت عمومی دو واحد لوکس و کندلا برای این منظور مورد استفاده قرار می گیرند.لیکن اهمیت کندلا در این است که کندلا شدت نور را رها از قید فاصله به ما نشان می دهد.لذا ما می توانیم بر اساس کندلا ، شدت نور را در هر فاصله ای به راحتی محاسبه نماییم.
ارتباط واحد کندلا با واحد پایه لومن:
همانطور که قبلا گفته بودیم ، لومن مقدار پایه برای روشنایی یک منبع نور است.کندلا میزان شدت نور در یک نقطه خاص بر روی یک کره به شعاع یک متر به مرکز منبع نور است.لذا برای یک منبع نور نقطه ای با پخش نور ثابت در تمام زوایا با مقدار نور یک لومن ، این مقدار برابر با 1/4π کندلا است.به عبارت دیگر مقدار کندلای میانگین از یک منبع نور ، برابر با مقدار نور ساطع شده از آن بر مبنای لومن ، تقسیم بر 4π است.از آن سمت ،مقدار لومن ناشی از یک منبع نور ، برابر است با انتگرال شدت نور (کندلا) بر روی یک قطاع کوچک از کره ضرب در مساحت آن قطاع بر روی سطح کره ای به شعاع یک متر به مرکز منبع نور.
ارتباط واحد کندلا با واحد لوکس:
برای به دست آوردن مقدار لوکس ناشی از یک منبع نور در یک نقطه از فضا ، کافی است خطی مستقیم از آن نقطه به سمت منبع نور رسم نماییم.سپس مقدار شدت نور (کندلا) را در محل تقاطع آن خط با کره ای به شعاع یک متر به مرکز منبع نور به دست بیاوریم.با تقسیم این مقدار بر مجذور فاصله نقطه ابتدایی از منبع نور ، مقدار لوکس در آن نقطه به دست می آید.همچنین با انجام عکس این عمل (تقسیم مقدار لوکس در آن نقطه از فضا بر مجذور فاصله آن نقطه از منبع نور) ، می توانیم مقدار کندلا برای آن زاویه فضایی را به دست بیاوریم.
آموزش نرم افزار محاسبه گر واحدهای نوری :
/0 دیدگاه /در مقالات تخصصی, نمونه کار ها/توسط علی توانائی جبارزادهبسم الله النور، بسم الله النور النور
آموزش نرم افزار محاسبه گر واحدهای نوری :
معرفی نرم افزار :
این نرم افزار به منظور تسهیل عملیات محاسبه واحدهای مهندسی روشنایی برنامه نویسی شده است.در این نرم افزار سعی شده است که شیوه ورود اطلاعات و دریافت نتایج به ساده ترین شکل ممکن انجام پذیرد.عمیلات برنامه نویسی این نرم افزار به سال 1388 بر می گردد، که در حال حاضر به منظور استفاده رایگان متخصصین داخلی و خارجی برای دانلود قرار داده شده است.
از قابلیت های این نرم افزار می توان به :
– تبدیل واحد های نوری ( لومن ، لوکس ، کاندلا و فوت کاندلا) به یکدیگر.
– محاسبه و نمایش رنگ مخصوص برای هر طول موج از نورمرئی.
– محاسبه و نمایش رنگ مخصوص به دمای رنگ جسم سیاه بر اساس دو استاندارد 2 درجه و 10 درجه.
– محاسبه و نمایش نزدیک ترین رنگ نور مرئی ممکن و یا نزدیک ترین دمای رنگ ممکن به یک رنگ خاص.
در صورت تمایل می توانید خواسته های خود را از این نرم افزار و پیشنهادات خود را به گروه اعلام نمایید.
همچنین در صورت استقبال عمومی ، قابلیت های بیشتری به این نرم افزار اضافه خواهد شد.
شکل ظاهری نرم افزار:
نرم افزار فوق از سه بخش به صورت تب استفاده می نماید:
– بخش اول : که محاسبه گر واحد روشنایی می باشد ، در این بخش می توانید زبان کلی نرم افزار را به راحتی به فارسی یا انگلیسی تغییر دهید.
نکته : متخصصین محترم می توانند ما را در ترجمه این نرم افزار به زبان های دیگر یاری نمایند.در این صورت نام مترجم در نرم افزار ذکر خواهد شد.
در توضیح این بخش باید گفت که این بخش دارای دو منوی کشویی برای تعیین واحد های نور پایه (ورودی) و نتیجه می باشد . با تعیین هر کدام از این موارد ورودی های اطلاعاتی در زیر آن فعال یا غیر فعال می شوند . به عنوان مثال ، در صورت انتخاب واحد کندلا ، قسمتی برای تعیین زاویه نور خروجی فعال می گردد . همچنین یک قسمت برای ورود مقدار پایه در نظر گرفته شده است که با تعیین آن مقدار خروجی تعیین می گردد.
دکمه جابجایی واحد های خروجی و ورودی : با فشردن این دکمه ، مقدار واحد های ورودی و خروجی تعویض می شود.
دکمه جابجایی مقادیر نتیجه و پایه : با فشردن این دکمه مقدار خروجی به عنوان مقدار ورودی قرار می گیرد.
-بخش دوم: شامل سه قسمت برای محاسبه رنگ می باشد.در قسمت بالا می توانید رنگ را به صورت RGB وارد نمایید ، در این صورت رنگ نهایی در سمت راست نمایش داده خواهد شد.همچنین دو پالت رنگ در زیر نمایش داده می شوند که با کلیک بر روی هر کدام می توان نزدیک ترین رنگ را به این رنگ بدست آورد (نزدیک ترین رنگ مرئی در بالا ، و نزدیک ترین دمای نور در پایین) در این صورت ، مقدار RGB به نزدیک ترین رنگ تغییر خواهد کرد . همین طور در دو قسمت پایین با کلیک بر دکمه رادیویی کنار هر آیتم می توانید تغییراتی بر روی آنها انجام نموده و نتیجه نهایی را مشاهده کنید (به صورت RGB و رنگ).
-بخش سوم: نمایش دهنده سایت گروه می باشد ، در این قسمت می توانید سایت گروه را مشاهده نمایید.البته برای مشاهده بهتر سایت می توانید از مرورگرهای روز دنیا استفاده نمایید.
معرفی منوهای نرم افزار :
در بالای نرم افزار یک منوی اصلی وجود دارد که شامل دو آیتم کلی می باشد :
– Edit (ویرایش) : در زیر منوی این آیتم می توانید مقدار نهایی را کپی کرده و یا مقدار موجود در کلیپبورد را در قسمت ورودی بازخوانی نمایید.
نکته : در قسمت پایین نرم افزار بخشی تعبیه شده است که توضیحاتی را در مورد قسمت انتخابی شما در نرم افزار نمایش می دهد.
معرفی واحدهای مورد استفاده در مهندسی روشنایی و نورپردازی(لومن):
/0 دیدگاه /در مقالات تخصصی/توسط علی توانائی جبارزادهمعرفی واحدهای مورد استفاده در مهندسی روشنایی و نورپردازی(لومن):
همانطور که در مبحث قبل در مورد واحدهای روشنایی در مبنای SI گفته بودیم،یکی از واحد های روشنایی در این مبنا ، یا بهتر است بگوییم واحد پایه در این مبنا ، واحد لومن است.لومن به واقع واحدی است که بر اساس آن و با ترکیب با موارد دیگری چون فاصله و زمان ، واحدهای دیگری به وجود می آیند.
تفاوت واحد روشنایی (لومن) با واحد توان (وات) چیست؟
اولین مسئله که در تحلیل لومن به ذهن خطور می کند ، تفاوت آن با واحد توان است ، چرا که ما در بررسی صوت و دیگر انرژی ها از واحد توان به وفور استفاده می کنیم ، اما در تحلیل روشنایی این واحد به ندرت مورد استفاده قرار می گیرند.علت این جا است که چشم بشر ، برخلاف دیگر حس کننده ها ، یک رفتار کاملا و شدیدا غیر خطی نسبت به شدت نور نشان می دهد (رجوع شود به مقاله “اثر بخشی نور و بازده نور چیست؟”)،لذا ما در تحلیل شدت روشنایی ، به جای بررسی توان خروجی منبع نور ، مقداری روشنایی قابل رویت بوسیله چشم انسان را (به صورت حدودی) مد نظر قرار می دهیم.
برای به دست آوردن مقدار لومن یک منبع نور چگونه باید عمل کرد؟
مقدار لومن ناشی از منبع نور ، مجموع مقدار شار نور خروجی (قابل رویت و با در نظر گرفتن مقدار رویت آن) خروجی از یک منبع نور در یک سطح بسته است (به صورت معمول یک کره با شعاع مشخص).به این صورت که شدت نور ناشی از منبع در یک سطح کوچک (کاندلا در فاصله یک متری و لوکس در فواصل دیگر) در مساحت ان سطح ضرب کرده و بر روی سطح بسته کل انتگرال می گیریم.بنا بر این تعریف ، برای یک منبع نور نقطه ای که در تمام جهات نوری یک سان ساطع می کند ، و در فاصله یک متری مقدار a کندلا نور از آن ساطع می شود ، مقدار لومن برابر با 4πa لومن است.همینطور اگر مقدار لوکس در فاصله x متری از منبع اندازه گیری شود ، مقدار لومن برابر می شود با 4π(x^2)a لومن.در عمل برای به دست آوردن این مقدار ، از ابزاری به نام گره نوری و یا گونیوفوتومتر استفاده می کنند.به این صورت که منبع نور در نقطه مرکزی این کره (یا کره فرضی) قرار می گیرد ، سپس در تمام زوایا مقادیر لوکس حاصل از منبع نور محاسبه می گردند.سپس این مقادیر به صورت نرم افزاری در مقدار سطح زوایه فضایی شان ضرب شده و در انتها با هم جمع می گردند.در عمل هرچه تعداد این زوایا بیشتر باشد ، تقریب ما بهتر بوده و نتیجه واقعی تر است.
منبع نور |
شار روشنایی (بر حسب لومن) |
LED سوپر برایت 37 میلیوات سفید | 0.2 |
لیزر 15 میلی وات سبز (532 نانومتر) | 8.4 |
Power LED یک وات سفید | 65–145 |
لامپ التهابی 40 وات | 325 |
لامپ فلورسنت 18 وات | 1250 |
لامپ التهابی 100 وات | 1750 |
لامپ فلورسنت 40 وات | 2800 |
لامپ زنون 35 وات | 2200–3200 |
لامپ فلورسنت 100 وات | 8000 |
لامپ بخار سدیم کم فشار 127 وات | 25000 |
لامپ متال هالاید 400 وات | 40000 |
این مقادیر برای منابع نو محاسبه شده اند که با گذشت زمان مقدار آن در یک منبع نوری کاهش خواهد یافت |
معرفی واحدهای مورد استفاده در مهندسی روشنایی و نورپردازی(لوکس):
/0 دیدگاه /در مقالات تخصصی/توسط علی توانائی جبارزادهمعرفی واحدهای مورد استفاده در مهندسی روشنایی و نورپردازی(لوکس):
در مباحث قبلی اشاراتی به واحد روشنایی لوکس داشتیم.واحد روشنایی لوکس ، در واقع نشان دهنده میزان شدت روشنایی است.این واحد اهمیت بسیاری زیادی دارد ، و به واقع باید گفت مهم ترین واحد روشنایی از دید مصرف کننده نور است.
در واقع ، برای چشم انسان اهمیتی ندارد که نور از چه منبعی
و با چه فاصله ای ساطع می شود،بلکه تنها چیزی که چشم به خوبی درک می کند ، شدت روشنایی یک منبع است.
ابزارهای اندازه گیری شدت روشنایی:
برای اندازه گیری شدت روشنایی -مشابه دیگر واحدهای مبنای SI- ابزار هایی ساخته شده اند.در ساخت این ابزارها سعی می شود که نزدیک ترین مشخصات به چشم انسان لحاظ شود.این ابزار ها عموما لوکس متر نام دارند (هر چند ابزارهایی تخصصی تر هم برای این اندازه گیری وجود دارند).لوکس متر ها دارای یک قطاع از کره هستند که در مقابل نور قرار می گیرند.این قطاع از کره به وسیله ابزارهایی که در آن وجود دارند شدت روشنایی را اندازه می گیرد.
عموما لوکس متر ها برای اندازه گیری نور در فاوصل نسبتا زیاد از منبع نور مورد استفاده قرار می گیرند (به دلیل بزرگی نسبی سطح اندازه گیری نور).همچنین برخی از لوکس متر ها دارای یک سری تنظیمات برای نوع منبع نور (فلورسنت ، هالوژن و …. ) هستند.
رابطه واحد لوکس با دیگر واحدهای روشنایی:
برای به دست آوردن مقدار لومن یک منبع نور از طریق مقدار شدت روشنایی آن منبع،می بایست به صورتی معقول (بر اساس تغییر شدت روشنایی آن منبع در زوایای مختلف فضایی) صفحاتی را در فضا حول آن منبع نور به صورتی انتخاب کنیم که سطحی بسته تشکیل دهند(مثلا یک شبه کره).سپس در هر یک از این سطح ها ، سنسور اندازه گیری شدت نور را به صورت مماس با سطح قرار دهیم و مقدار لوکس حاصله را در مقدار مساحت آن سطح ضرب نماییم.سپس این مقادیر را با هم جمع بزنیم.این مقدار بیان کننده مقدار حدودی لومن آنمنبع نور است.همچنین ، با کاهش اندازه این سطوح و انتگرال گیری بر روی سطح بسته ، می توان مقدار دقیق لومن آن منبع را اندازه گرفت.به عبارت دیگر ، مقدار لومن یک منبع نور برابر است با انتگرال دو بعدی شدت روشنایی آن منبع بر روی سطح بسته ای حول آن منبع (با در نظر گرفتن هم راستا بودن عمود (نرمال) لوکس متر و نرمال سطح و یا اعمال نمودن مقدار سینوس اختلاف زاویه این دو نرمال به یکدیگر به صورت ضرب).
همچنین برای یک منبع نور نقطه ای دارای شدت نور ثابت در تمام زوایا ، مدار لوکس در یک نقطه برابر است با تقسیم مقدار لومان منبع نور بر مقدار مساحت کره ای به مرکز منبع نور و با شعاع فاصله منبع تا آن نقطه.یعنی مقدار لومن منبع نور تقسیم بر (4 * π *r^2).
رابطه لوکس با مقدار کندلا برای یک منبع نور نقطه ای برابر خواهد شد با مقدار کندلا در نقطه ای بین آن نقطه و مرکز منبع نور ، به فاصله یک متر از منبع نور تقسیم بر فاصله آن نقطه با منبع نور به توان دو.
واژگان کلیدی
- معماری نور ، هنر طراحی نورپردازی...17 دسامبر, 2014 - 10:28 ق.ظ
- کاتالوگ طراحی و اجرای نورپردازی معماری نور کهربا...29 دسامبر, 2013 - 1:58 ب.ظ
- آلودگی نور و تکنیک های رفع آلودگی نور در نورپردازی (قسمت دوم...18 ژوئن, 2014 - 6:42 ب.ظ
- معماری نور طراحی نورپردازی29 دسامبر, 2013 - 9:03 ق.ظ
- COB LED چیست(ال ای دی سی او بی)؟30 دسامبر, 2013 - 5:08 ب.ظ
- معماری نور ، هنر طراحی نورپردازی...17 دسامبر, 2014 - 10:28 ق.ظ
- لوستر کریستالی در معماری داخلی-قسمت دوم...31 آگوست, 2022 - 1:24 ب.ظ
- لوستر کریستالی در معماری داخلی-قسمت اول...27 آگوست, 2022 - 12:04 ب.ظ
- روشنایی رشد گیاه – پرورش گیاه با نور...15 جولای, 2018 - 8:54 ب.ظ
- چگونه لامپ یا چراغ مناسب LED خریداری کنیم؟...3 ژوئن, 2018 - 6:01 ب.ظ
- […] راهنمای...3 آوریل, 2024 - 11:45 ق.ظ توسط 6 نکته مهم در زمان انتخاب لوستر پذیرایی مدرن
- ممنون که از مطلب خوشتون اومد و لینک بازگشت رو در سایت تون قرار ...4 ژوئن, 2018 - 1:09 ب.ظ توسط علی توانائی جبارزاده
- سلام ممنون از این که از این مقاله خوشتون اومده اما کاش لینک...4 ژوئن, 2018 - 1:07 ب.ظ توسط علی توانائی جبارزاده
- […] آوریل ، سن دیگو | ستارگان حرفه ی نورپردازی در...28 اکتبر, 2017 - 9:45 ب.ظ توسط نگاهی به طراحی نورپردازی منتخب میدان لینکولن – meladium architectural lighting design